Vek školovanja srpskog civilnog i vojnog vazduhoplovnog kadra
Vazduhoplovna akademija, škola koja obrazuje stručne kadrove za civilno i vojno vazduhoplovstvo, obeležava stogodišnjicu svog postojanja i 22. septembra, sa početkom od 12 časova, na svom aerodromu u Vršcu organizuje veliki međunarodni aero-miting.
Ulaz na aero-miting je slobodan.
Na najvećem civilno-vojnom aero-mitingu ove godine u Srbiji učestvuje preko 50 letelica Vojske Srbije, Ministarstva unutrašnjih poslova, nacionalne avio-kompanije Er Srbija, kao i privatnih avio-kompanija i sportske avijacije.
Vojska Srbije će, pored helikoptera Mi-35M, Mi-17 i školskog aviona Lasta, u završnom delu predstaviti svoje borbene avione MIG-29, koji će zajedno sa putničkim avionom Erbas A320 nacionalne avio-kompanije Er Srbija preleteti iznad vršačkog aerodroma. Gošća iz inostranstva Melani Astle biće zadužena za akrobatski deo programa i nastupiće u akro-rutini sa svojim avionom Ekstra 330. Helikopterska jedinica MUP-a Republike Srbije učestvovaće sa helikopterima Erbas H145, H215 Sperpuma i Kamov Ka - 32.
„Velika je čast biti na čelu škole koja će u svom Trening centru u Vršcu proslaviti čitav jedan vek modernog stručnog obrazovanja i koja je iznedrila brojne tehničare, pilote, inženjere, arhitekte, generale, univerzitetske profesore i akademike. Zahvaljujući investicijama Vlade Republike Srbije, Vazduhoplovna akademija danas predstavlja najveći evropski potencijal za obuku pilota aviona i pilota helikoptera, avio-inženjera, kontrolora letenja, avio-mehaničara i drugih vazduhoplovnih specijalista u skladu sa konceptom dualnog obrazovanja. Jedna zgrada, jedna adresa na Dorćolu, svedoči o sto godina burne istorije, a uskoro će postati i dom tehnološki najnaprednijeg simulatora letenja za obuku pilota putničkih aviona tipa Erbas A320”, izjavio je dr Goran Cvijović, direktor Vazduhoplovne akademije i dodao: „Naša generacija je svedok brzog tehnološkog napretka avio-industrije. Nadam se da će, u godinama koje dolaze, Vazduhoplovna akademija nastaviti svoj ubrzani razvoj kako bi ostala najznačajnija institucija za školovanje mladih, koji predstavljaju budućnost srpskog civilnog i vojnog vazduhoplovstva.”
Kratak istorijat Vazduhoplovne akademije
Vazduhoplovna akademija kao Nacionalni vazduhoplovni trening centar u svom sastavu ima srednju stručnu vazduhoplovnu školu, visoku školu strukovnih studija i eksternu nastavnu bazu u Vršcu.
Pre tačno jednog veka, 22. septembra 1924. godine, počela je nastava u Državnoj srednjoj tehničkoj školi u Beogradu, u zgradi koju je projektovao slavni arhitekta Josif Bukavac, osnivač, profesor i direktor škole sve do 1940. godine. Od tog dana pa sve do danas, u zgradi u Bulevaru vojvode Bojovića pisana je istorija srpske prosvete, industrije i srpskog vazduhoplovstva. Od 1930. škola beleži i prvu saradnju sa Ministarstvom vojske i mornarice kroz školovanje kadrova za potrebe vojske Kraljevine Jugoslavije, a potom i osnivanje jedriličarskog kluba, kao posebnog mesnog odbora Kraljevskog Aero-kluba „Naša krila” i Jedriličarske grupe „Ikar“.
Tokom Drugog svetskog rata zgrada na Dorćolu je oštećena, ali je škola nastavila sa radom na drugim lokacijama. Preko 130 učenika i profesora izgubilo je živote, a njih devet proglašeno je narodnim herojima.
Nakon rata, Vršac, u kom je 1925. godine formiran prvi aero-klub „Naša krila”, postaje centar za obuku pilota jedriličara, a 1947. prelazi u nadležnost Civilnih vazduhoplovnih vlasti Jugoslavije, dok se iste godine u školi u Beogradu formira Vazduhoplovni odsek. Potom 1954. godine, u Vršcu nastaje Državni vazduhoplovni centar kada se pilotima-jedriličarima pridružuju padobranci, piloti vazduhoplova i modelari. Od 1972. do 2010. godine, pod upravom JAT-a, preko 2000 pilota iz gotovo svih krajeva sveta steklo je svoje pilotske dozvole u Vršcu, da bi 2010. Vazduhoplovni centar Vršac postao deo Kontrole letenja Srbije i Crne Gore SMATSA. Od te godine ponovo se u školi u Beogradu školuju kadrovi za potrebe Ratnog vazduhoplovstva i protivvazduhoplovne odbrane Vojske Srbije.
Decembra 2011. Vazduhoplovna akademija dobija sva potrebna ovlašćenja za sertifikaciju vazduhoplovno-tehničkog osoblja od strane Evropske agencije za bezbednost vazdušnog saobraćaja. U istoriji škole, poput septembra 1924, datuma osnivanja, stoji i jednako važan datum, maj 2021, kada odlukom Vlade Republike Srbije Vazduhoplovna akademija preuzima Vazduhoplovni centar Vršac i kada se osniva Visoka škola strukovnih studija Vazduhoplovna akademija.
Autor: Dubravka Bošković